PrutsProtest, world of craftivism (=knutselen + activisme)
Hoe ben je hiermee in contact gekomen?
'Geheel per ongeluk. In Engeland bestaat er een craftivist collective. Sarah Corbett heeft dat collectief opgestart. Ze is ermee begonnen als alternatief voor introverten. Of je je nu engageert voor een vakbond of lid wordt van een ngo, je moet vaak een ruim gamma aan strijdpunten ondertekenen, ook al gaat het je maar om een paar van die punten. Dat is een belangrijke reden voor veel mensen om zich niet langer lid te maken. Er is ook een groeiende afkeer van politiek of de strijdlust van sommige bewegingen. Denk maar aan treinstakingen. In eerste instantie voelen reizigers sympathie, maar als het te lang duurt, slaat dat al snel om in ergernis. Craftivisme is een milde manier om je ongenoegen te laten blijken waarvoor je niet op de barricaden hoeft te springen en die geen antipathie opwekt.'
Craftivisme is nieuw op het vasteland. Hoe ga je mensen ermee bekend maken?
'Het is hier nog onbekend. Het enige waar mensen al eens van gehoord hebben, is guerilla knitting: bomen inpakken in brei- of haakwerken. Dat werd voornamelijk gedaan voor feministische doeleinden. Ze gebruikten specifiek deze techniek om de dubbele standaard aan te kaarten. Als mannen het doen, is het kunst. Als vrouwen het doen, is het hobby of knutselen. In plaats van te breien om zich in stilte bezig te houden, deden deze vrouwen het om iets aan te klagen en om het in de publieke ruimte zichtbaar te maken.
Zachte opstand, waarom mild protest het nieuwe staken is.
Tot enkele jaren geleden stond Elke Duytschaever tussen de boekenrekken van een van de laatste jeugdboekhandels in Vlaanderen. Momenteel staat ze voor de klassen als leerkracht zedenleer. De rode draad die alles verbindt, is een liefde voor cultuur in alle facetten, een authentieke bezorgdheid om de jeugd en een engagement dat doorsijpelt in elk hoekje van haar leven.
Op zoek naar een kader voor dat engagement kwam Elke uit bij craftivisme. Onder de naam Prutsprotest gaat ze nu als pionier het craftivisme in Vlaanderen lanceren.
'We gaan prutsen om te protesteren. Het is een vorm van gentle protest of vriendelijke rebellie. In plaats van clicktivisme of activisme zoals staken of betogen stel ik een ander soort protest voor: zachtaardig en vreedzaam via knutselen of cultuur.'
Het was niet enkel de methodiek, maar ook de resultaten van craftivisme die je overtuigden.
'Er zijn talloze bewijzen dat vreedzaam protest veel effectiever is dan pakweg geweld, agressie of terreur. Bij ostentatieve rebellie of guerrillastrijd is na een tijd vaak niet meer duidelijk wie de goede en wie de slechte zijn. Als een vreedzaam protest hardhandig wordt neergeslagen is het overduidelijk wie aan de juiste kant staat. Bij craftivisme laat je de spullen spreken in plaats van de mensen. Je zorgt voor verrassing of een aha-erlebnis. Zoiets levert geen harde tegenreactie op.
Sarah Corbett startte een actie tegen een kledingmerk om ze faire lonen te laten betalen. Ze staken kleine briefjes met boodschappen in de zakken van de werknemers en na een tijd stond de kwestie hoog op de agenda van het management. Ondertussen hebben zij hun beleid veranderd. Ze zeiden achteraf zelf dat ze dat niet zouden gedaan hebben, moesten er agressieve acties tegen hun bedrijf geweest zijn. De bereidheid om iets te veranderen is veel groter als iets op een vriendelijke manier wordt aangekaart.'
Wat is craftivisme?
Pruts samen.
Pruts Samen of de knutselworkshops.
Ik wil nieuwe dingen maken met afvalmateriaal, upcycling dus. Ik ga hiervoor het warm water niet uitvinden. Ik denk aan manden vlechten, macramé, origami…
De setting zal wel anders zijn dan bij andere workshops. Zo plan ik stilteworkshops in waarbij we alles dus zonder woorden doen. In plaats van iets uit te leggen, zal ik het voordoen tot iedereen mee is. Geen instructies, geen small talk. Ik geloof in de weldaad van stilte.
Ook digital detox hoort erbij. Je geeft je gsm en smartwatch af tot het einde van de workshop. Het gaat me niet alleen om de afleiding die de telefoon vormt, maar om terug te keren naar een oud leerpatroon. Als je tijdens je breiwerk een steek laat vallen, zoek je dat snel op en is het zo opgelost. Als je zelf een oplossing moet zoeken, duurt het langer, maar het blijft wel hangen. Je hebt dan echt iets geleerd.
Pruts alleen.
Ben je boos? Maak een roos. (of iets anders met de energie van je frustratie). Nieuwe spullen maken met alledaags afval.
PrutsProtest stuurt jou de handleiding en het werktuigje of het extraatje dat je nodig hebt.
Ik zoek het effect van een kinderei. Ik stuur je een doe-het-zelfpakketje met een kleine handleiding. Je gaat aan de slag met je eigen 'doordeweeks' afval en ik voeg eraan toe wat je nog nodig hebt.
Vriendelijke Protestactie Plannen?
Je bent ontevreden. Of jullie zijn ergens slachtoffer van.
Maar je wil niet demonstreren of staken en ook niet in de politiek.
Elke van PrutsProtest geeft jou advies om met een creatief plan, je ongenoegens onder de aandacht te brengen.
Voor personen, verenigingen, organisaties of bedrijven.
Samen bepaal je welke impact je met je PrutsProtest wil bereiken (neenee, geen cynisme zo van "dan mogen we alleen kleine doelen kiezen"!!!) en je betaalt volgens de impact die je hebt.
Wie is de PrutsProtester?
Elke Duytschaever. Prutskous en eeuwige Puber.
Zoals in het liedje van Meredith Brooks en Shelly Peiken:
"I'm a bitch, I'm a lover
I'm a child, I'm a mother
I'm a sinner, I'm a saint
I do not feel ashamed"
Zoals in mijn eigen gênant amateuristische, cabaret-achtige voorstelling, waarin ik mezelf begeleid op accordeon:
"Nee, ik ben niet moe".
Zoals mijn grote voorbeeld, Pipi Langkous, zei:
"Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel zal kunnen".
Zoals Arno Hintjens zijn motto:
"Rock 'n roll, godverdomme"
Familiaal: kleindochter van een hoedenmaakster, een binnenhuisarchitect, een violist en een lingerienaaister, dochter van een professor economie en een psychiater, grote zus van een filosofe en een ITer, mama van 3 volwassen kinderen, ex van een bio-ingenieur, bezitter van 2 eigenzinnige viervoeters.
Professioneel: pedagoog die zedenleer geeft in het beroeps- en technisch secundair onderwijs, coach geweest bij Teach for Belgium, psycho-pedagogisch consulent in het CLB, lesgever Nederlands aan anderstalige nieuwkomers, medewerker bij de politieschool, zaakvOErder van de bOEk&kOEk (zOEtste kinderbOEkenwinkel), schooldirecteur van een technische school en van eentje voor buitengewoon onderwijs, lesgever zedenleer in het basisonderwijs, organisator van nascholingen voor leerkrachten, projectleider van een Europees onderzoek naar arbeidsattitudes, lector in de lerarenopleiding, thuisbegeleidster bij problematische opvoedingssituaties en secretaresse bij een muziekuitgeverij en op de Belgische ambassade in Libreville.
Persoonlijk: creatieve generalist, liedjesschrijver, koolmees, portretschilder, tuinier, knutselaar, festival- en concertganger, leerverslaafde, lezer, zwemmer, boswandelaar, vuurstoker, vegetariër,...
Lopende Prutsen en Protesten
Hier komt de activiteitenkalender. Voorlopig kan je op Facebook al ons gePruts volgen ;-)